مایع لنز چیست؟

مایع لنز چیست؟ نگهداری و ضدعفونی‌کردن انواع لنز یکی از مسئله‌های مهم برای کسانی است که از آن‌ها استفاده می‌کنند و اهمیت زیادی دارد. از هر لنزی که استفاده می‌کنید، باید قبل از استفاده، آن را ضدعفونی کنید و سپس وارد چشم کنید زیرا در غیر این صورت احتمال عفونت کردن چشم، زیاد است. نگهداری برخی لنزها هم به مایع لنز که نوعی محلول خاص است نیاز دارد تا هم آلوده نشود و هم رطوبت خود را حفظ کند. در این مقاله قصد داریم به طور کامل درباره اهمیت مایع لنز توضیح دهیم و شما را با روش استفاده، انواع و ویژگی‌های آن آشنا کنیم؛ بنابراین تا انتها همراه ما باشید.

چرا باید از مایع لنز استفاده کرد؟

چشم عضو حساسی است که به دلیل ساختار متفاوتی که دارد، باید در تمیز نگه‌داشتن آن تلاش زیادی کرد، به‌ویژه این که مانند قسمت‌های دیگر پوستی ندارد که از آن محافظت کند. کسانی که از لنز استفاده می‌کنند به چند دلیل باید بیشتر دقت کنند. اول اینکه قراردادن یک جسم خارجی در محیط چشم، خودش ریسک‌هایی دارد که ممکن است باعث حساسیت، رشد باکتری و قارچ و در نهایت آسیب به چشم شود. دومین دلیل این است که لنزها انواع مختلفی دارند و بعضی از آن‌ها مانند لنز اسکرال برای اینکه به‌درستی کار کنند باید در محیط چشم مرطوب باشند یا پیش از استفاده آغشته محلول خاصی باشند. ساختار چشم هم طوری است که برای مرطوب نگه‌داشتن خود، از اشک و مایع محافظی استفاده می‌کند در ترکیبات آن‌ها چربی و پروتئین وجود دارد. هنگامی که این مواد به لنز بچسبند باعث می‌شوند محیط برای رشد باکتری‌ها آماده شود به‌ویژه اگر مدت‌زمان استفاده طولانی باشد. استفاده مداوم و درست از مایع لنز، هم باعث می‌شود که چشم تمیز و بدون آلودگی باشد و هم خود لنز به دلیل رسوب پروتئین سالم بماند و پوسیده نشود. با این کار هم اصول بهداشتی را رعایت کرده‌اید و هم از نظر هزینه به نفع شما است زیرا عمر لنز بیشتر می‌شود.

مایع لنز چیست؟ انواع مایع لنز و کاربرد هرکدام

انواع مختلفی از این محلول وجود دارد که هرکدام روش استفاده و کارایی خاص خود را دارند. برخی از این محلول‌ها برای پاک‌کردن به کار می‌روند یعنی وظیفه آن‌ها جداکردن مواد پروتئینی، چربی و آلودگی از سطح لنز است. برخی دیگر برای شست‌وشو به کار می‌روند یعنی بعد از ضدعفونی‌کردن، باقی‌مانده مواد را شست‌وشو می‌دهند تا چیزی روی سطح لنز باقی نماند. نوع سوم برای نگهداری استفاده می‌شود یعنی در طول شب که لنز را از چشمان خود خارج می‌کنید، آن‌ها را درون این محلول قرار می‌دهید تا رطوبت آن حفظ شود. از این محلول‌ها برای ضدعفونی‌کردن هم‌زمان هم استفاده می‌شود.  

محلول چندکاره

متداول‌ترین و پرفروش نوع مایع لنز هستند که از آن‌ها برای شست‌وشو، هیدراته کردن و نگهداری لنز استفاده می‌شود، به همین دلیل است که نام آن‌ها چندکاره است. برای استفاده باید ابتدا دست‌های خود را با آب و صابون بشویید تا هیچ جرمی روی آن‌ها باقی نماند. سپس مقداری از مایع لنز را روی لنز بریزید و به‌آرامی و با دستان خود آن را تمیز کنید. توجه کنید که باید هر دو طرف آن تمیز شود. این مرحله شست‌وشو و هیدراته کردن را با هم انجام می‌دهد یعنی هم کار ازبین‌بردن جرم انجام شده و هم به آن رطوبت رسیده تا به‌خوبی کار کند. بعد از خارج کردن لنز از چشم، مجدد چند قطره از این محلول روی آن‌ها بریزید و سپس آن‌ها را در جعبه یا ظرف مخصوص خود و به‌صورت شناور در محلول قرار دهید. با این کار هم ضدعفونی می‌شود و هم برای نگهداری و جلوگیری از خشک‌شدن آن مناسب است. توجه کنید این محلول برای نوع نرم یا soft مناسب است و بهتر از آن در نوع سخت یا RGP استفاده نشود.

محلول هیدروژن پروکسید

این محلول قدرت پاک‌کنندگی زیادی دارد و از آنجاکه هیچ نوع ماده نگهدارنده‌ای در خود ندارد، برای چشم‌های حساس انتخاب مناسبی است. برای استفاده حتماً باید از پزشک خود مشورت بخواهید زیرا شامل 3 درصد H2O2 یا همان هیدروژن پروکسید است که نمی‌تواند مستقیماً وارد چشم شود. این ترکیب قدرت پاک‌کنندگی زیادی دارد و پیش از استفاده باید خنثی شود و این کار به دو روش زیر صورت می‌گیرد. اول، استفاده از قرص است که به همراه مایع لنز به فروش می‌رسد و هنگامی که آن را درون مایع بریزید، باعث خنثی شدن اثر هیدروژن پروکسید می‌شود. به زبان ساده باید هم‌زمان قرص را درون پاک‌کننده انداخت و لنز را هم درون آن قرار داد. با این کار محلول پروتئین و چربی‌ها را از بین می‌برد و قرص نیز باعث خنثی شدن H2O2 می‌شود. روش دوم استفاده از ظرف مخصوص نگهداری لنز است. در کف برخی از این ظروف، نوعی دیسک کاتالیزور وجود دارد که کار همان قرص را می‌کند و با یک واکنش شیمیایی، باعث می‌شود خطر برطرف شود. اگر خنثی‌سازی انجام نشود ترکیبات محلول می‌تواند به چشم شما آسیب برساند بنابراین به طور معمول باید 6 ساعت صبر کرد تا خنثی‌سازی انجام شود. توجه کنید که این محلول برای شست‌وشو نیست برای ازبین‌بردن چربی و آلودگی است و برای این کار باید از محلول‌های دیگر مانند سالین استفاده کنید که در ادامه معرفی می‌شوند. مشابه پاک‌کننده قبلی، این محلول نیز برای انواع لنزهای نرم مناسب است و نباید نوع سخت یا RGP را با آن تمیز کنید. محلول شست و شوی UNIYAL  

مایع لنز مخصوص لنزهای سخت

همان‌طور که از نام آن مشخص است، این مایع لنز به طور ویژه برای نوع نفوذپذیر در برابر گاز یا RGP ساخته شده‌اند و مناسب استفاده در لنزهای نرم نیست. روش استفاده از آن‌ها کمی متفاوت است و به طور معمول به دو نوع محلول جداگانه نیاز است که یکی برای پاک‌کنندگی و دیگری برای نگهداری استفاده می‌شود. می‌توانید آن‌ها را به‌صورت جداگانه یا با هم تهیه کنید ولی معمولاً به‌صورت دوتایی به فروش می‌رسند. بعد از خارج کردن لنز از چشمان خود، چند قطره از مایع لنز پاک‌کننده روی آن بریزید و به‌آرامی تمیز کنید و با همان محلول نیز شست‌وشو دهید. برای نگهداری هم از محلول مخصوص خود استفاده کنید و بعد از اینکه ضدعفونی‌کردن و شست‌وشو تمام شد، لنز را درون محلول دوم قرار دهید. نوع دیگری از این مایع لنز وجود دارد که هر دو کار را با هم انجام می‌دهد یعنی لنز را با همان محلول شست‌وشو می‌دهید و درون همان ماده هم نگهداری می‌کنید اما باید پیش از استفاده مطمئن شوید که با لنز سخت سازگار است.

محلول سالین برای شست‌وشو

این مایع لنز، برای شست‌وشو استفاده می‌شود یعنی بعد از اینکه لنز را ضدعفونی کردید، با استفاده از آن باقی‌مانده باکتری‌ها و مواد چرب و پروتئینی را شست‌وشو می‌دهید. همچنین بعد اینکه لنز را ازمحلول نگه دارنده خارج کردید و خواستید مجدد از آن استفاده کنید، با استفاده از این محلول می‌توانید آن را شست‌وشو دهید. این محلول‌ها قدرت پاک‌کنندگی ندارند بنابراین نمی‌توانید برای ضدعفونی‌کردن یا نگهداری در طول شب از آن‌ها استفاده کنید. این محلول با همه انواع لنز سازگار است و می‌توانید با خیال راحت حتی برای لنزهای سخت نیز از آن‌ها استفاده کنید. بهترین استفاده از آن‌ها برای شست‌وشو بعد از استفاده از محلول هیدروژن پروکسید است تا سطح لنز از هر مواد باقی‌مانده پاک شود. محلول یونیورسال پلاس Universal Plus

قرص آنزیمی

نوعی قرص نیز وجود دارد که همان کار مایع لنز را برای پاک‌کردن انجام می‌دهد اما برای استفاده باید از یک محلول استفاده کرد تا قرص درون آن حل شود. این قرص باقی‌مانده پروتئین و چربی را از سطح لنز پاک می‌کند یعنی برای شست‌وشو مناسب است و از آنجا که سازگاری زیادی دارند، برای افرادی که چشم حساس دارند مناسب است. بهترین استفاده از آن‌ها، برای لنزهای سخت یا RGP و بعد از ضدعفونی‌کردن است و می‌توانید هر هفته یا دوهفته‌ای یکبار از آن استفاده کنید اما فراموش نکنید که برای استفاده از آن نیازمند محلول هستید.

بهترین مایع لنز کدام است؟

نمی‌توان گفت که کدام محلول بهترین است زیرا اول از هر چیز باید نوع لنز شما مشخص شود و از محلول مناسب با آن استفاده کنید. برای تهیه، ابتدا باید با پزشک خود مشورت کنید و نظر او را بپرسید زیرا برخی محلول‌ها با بعضی از لنزها سازگاری ندارند و باعث می‌شود به آن آسیب برسد. هم‌چنین باید نوع بیماری چشمی و هدف از لنز هم مشخص شود و همان‌طور که گفته شد، همه این‌ها با نظر پزشک انجام می‌شود. با وجود همه توضیحات بالا، به طور معمول مایع لنز همه‌کاره بیشترین استفاده را دارد و فروش آن از همه بیشتر است. همچنین محلول هیدروژن پروکسید نیز فروش زیادی دارد و دلیل آن هم قدرت بالای پاک‌کنندگی و سازگاری با چشم (بعد از خنثی‌کردن) است.

روش استفاده از مایع لنز

برای استفاده از مایع لنز نکاتی وجود دارد که باید حتماً به آن‌ها توجه کنید. در ابتدا، دستان خود را با آب و صابون و به مدت 30 ثانیه شست‌وشو دهید تا همه چیز از دستان شما پاک شود. هرگز برای برداشتن یا جابه‌جاکردن لنز از ناخن استفاده نکنید زیرا هم باعث خراش و در نهایت آسیب به چشم می‌شود و هم آلودگی‌های زیر ناخن به سطح آن منتقل می‌شود. اگر هم ناخن‌های بلند دارید سعی کنید زیر آن‌ها را به‌خوبی تمیز کنید تا هیچ آلودگی باقی نماند. برای ضدعفونی‌کردن چند قطره از محلول روی لنز بریزید، سپس به‌آرامی و با نوک انگشت آن‌ها را تمیز کنید و این کار را خیلی بااحتیاط انجام دهید. هرگز برای شست‌وشو (بعد از ضدعفونی) از آب استفاده نکنید زیرا درون آب ترکیبات و باکتری‌های زیادی وجود دارد. این کار باید با محلول مخصوص که قبلاً معرفی شد انجام شود که هیچ‌چیز روی سطح لنز باقی نمی‌گذارند و همه چیز را پاک می‌کنند. اگر قصد دارید از مایع لنز برای نگهداری استفاده کنید، تنها به‌اندازه‌ای که سطح لنز پوشش داده شود کافی است و نیاز نیست زیاده‌روی کنید اما هرگز کمتر از مقدار مشخص نباشد. قبل از استفاده نیز اگر محلولی که برای نگهداری استفاده شده خاصیت ضدعفونی‌کننده هم داشت، تنها شست‌وشو کافی است اما اگر این‌طور نبود باید از محلول ضدعفونی‌کننده نیز استفاده کنید.    

نکاتی درباره مایع لنز (مایع لنز چیست؟) که حتما باید بدانید

حتماً به تاریخ انقضای مایع لنز توجه کنید و آن را از داروخانه معتبر و با مطابق با مشورت با پزشک تهیه کنید و آن‌ها را در دمای مشخص شده نگهداری کنید. دقت کنید که هنگام استفاده، سر بطری به لنز برخورد نکند زیرا این کار بهداشتی نیست و باعث انتقال آلودگی می‌شود. هم‌چنین دیده شده که برخی افراد محلول را در ظرف کوچک‌تر می‌ریزند تا برای حمل‌ونقل راحت‌تر باشد. هرگز این کار را انجام ندهید و اجازه دهید مایع لنز، درون ظرف خود باشد و هر بار که نیاز به استفاده داشتید از آن استفاده کنید. درصورتی‌که بعد از استفاده از محلول دچار هرکدام از علائم زیر در چشم خود شدید فوراً به پزشک مراجعه کنید و دیگر از آن استفاده نکنید. • سوزش و خارش چشم • التهاب و قرمزی • تغییر رنگ چشم نتیجه‌گیری و کلام آخر در این مقاله تلاش شد تا مایع لنز و کاربردهای آن به شما معرفی شود. این محلول برای سه منظور ضدعفونی‌کردن، شست‌وشو و نگهداری لنز استفاده می‌شود و انواع مختلفی دارد که هرکدام برای یک منظور استفاده می‌شوند. پیش از استفاده حتماً نظر پزشک را جویا شوید و بعد از تهیه و هنگام استفاده، به نکات بهداشتی توجه کنید.